Zimno na ustach - jak zapobiegać? Sposoby

Przeczytasz w: 4 min.

Jak wygląda zimno na ustach?

Wszyscy, którzy chociaż raz mieli z nią do czynienia wiedzą, jak bardzo potrafi być uciążliwa i nieestetyczna. Opryszczka wargowa, bo o niej mowa, ujawnia się przeważnie w postaci charakterystycznych wykwitów zlokalizowanych najczęściej w okolicy czerwieni wargowej. Jej wygląd zmienia się wraz z rozwojem i ustępowaniem schorzenia.

Początkowo można zauważyć jedynie niewielkie zaczerwienienie w okolicy ust, któremu często towarzyszą uczucie mrowienia, napięcia skóry, kłucie, świąd, czy pieczenie. Następnie, w miejscu czerwonej plamki pojawiają się drobne grudki i niewielkie pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym, które tworzą coraz bardziej gęste skupiska, aż w końcu zlewają się w jedną większą zmianę.

Tak powstały wykwit jest wyraźnie oddzielony od zdrowej tkanki i wyniesiony ponad powierzchnię błony śluzowej ust. Z upływem czasu pęcherzyk pęka, wydzielina stopniowo wycieka, a w jego miejscu pojawia się płytka nadżerka lub owrzodzenie. W tym momencie rozpoczyna się proces osuszania zmiany, tworzenia się strupka i gojenia rany.

Poza umiejętnością rozpoznania specyficznych objawów i procesu ich modyfikacji, warto znać odpowiedź na pytanie, czym jest opryszczka wargowa. Termin ten dotyczy rozpowszechnionej choroby zakaźnej zwanej często potocznie zimnem na ustach.

Schorzenie to pojawia się w wyniku zainfekowania wirusem opryszczki pospolitej (łac. Herpes simplex virus), najczęściej typu 1 (HSV-1), zdecydowanie rzadziej typu 2 (HSV-2). Może mieć charakter pierwotny lub nawrotowy. Zła wiadomość jest taka, że odkąd HSV po raz pierwszy przeniknie do ludzkiego organizmu, pozostaje już w nim na zawsze i aktywuje się w wyniku sprzyjających warunków. Oznacza to, że opryszczka może u niektórych osób wystąpić raz w życiu, jednak z reguły wykazuje zdolność do nawrotów, nawet kilka razy w roku.

Przyczyny zimna na ustach

Podłożem rozwoju opryszczki wargowej jest wspomniany wcześniej wirus opryszczki pospolitej. Pierwotna infekcja ma miejsce zazwyczaj w dzieciństwie, ale HSV można zarazić się w każdym wieku. Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez bezpośredni kontakt z osobą, która ma aktywne zmiany związane z opryszczką, rzadziej z bezobjawowym nosicielem wirusa, chociaż i to jest możliwe.

Należy więc z pewnością powstrzymać się przed pocałunkami, czy dotykaniem widocznego wykwitu, aż do jego całkowitego zagojenia. Nie jest to jednak jedyna droga prowadząca do zarażenia. HSV może pozostawać na przedmiotach codziennego użytku, dlatego warto unikać korzystania z tych samych kubków i innych naczyń, sztućców, ręczników, pościeli, czy kosmetyków, których używa zainfekowana osoba.

Co wywołuje opryszczkę wargową, kiedy wirus pozostaje w uśpieniu? Reaktywacja latentnego zakażenia HSV następuje na skutek różnorodnych czynników.

Główną przyczyną jest osłabienie układu odpornościowego, ale wymienia się również:

• permanentny lub nagły i silny stres,
• urazy mechaniczne obszaru ust,
• ingerencje stomatologiczne,
• przemęczenie organizmu,
• okres menstruacji,
• przyjmowanie niektórych leków, w tym glikokortykosteroidów,
• niedożywienie lub dietę ubogą w witaminy i składniki odżywcze,
• przebywanie w warunkach niskiej temperatury,
• długą lub/i częstą ekspozycję na słońce lub promienie UV w solarium,
• przeziębienie lub inne infekcje.

Co na zimno na ustach?

Wiele osób bagatelizuje wystąpienie choroby, szczególnie jeśli manifestuje ona swoją obecność już kolejny raz i zawsze po pewnym czasie ustępuje. Jednak nie warto lekceważyć jej symptomów i poznać skuteczne sposoby na opryszczkę wargową. Nie tylko skrócą one czas trwania dolegliwości, ale mogą również złagodzić dokuczliwe objawy, a nawet zahamować rozwój bolesnych pęcherzyków.

Jak wyleczyć opryszczkę wargową? W pierwszej kolejności warto ustalić schemat terapii, szczególnie jeśli schorzenie ma tendencję do częstych i ostrych w przebiegu nawrotów.

Decyzję należy podjąć po konsultacji z lekarzem, który może zalecić leczenie objawowe:

• epizodyczne – w czasie występowania czynnych zmian,
• supresyjne – oznaczające kurację przewlekłą.

Bez względu na plan leczenia, kluczową rolę w terapii zakażenia HSV odgrywają leki przeciwwirusowe. Do grupy farmaceutyków zalicza się przede wszystkim doustne tabletki na opryszczkę wargową, ale również kremy, żele, balsamy, czy maści

Miejscowe działanie wspomagające właściwą kuracją wykazują również popularne plastry na opryszczkę wargową, czyli wyroby medyczne, które nie tylko odpowiednio nawilżają i łagodzą obszar infekcji, ale również subtelnie maskują nieestetyczne zmiany.

Wśród substancji czynnych od lat stosowanych w celu łagodzenia objawów schorzenia prym wiedzie acyklowir zawarty w lekach. Hamuje on namnażanie chorobotwórczych wirusów opryszczki pospolitej, a tym samym:

• minimalizuje czas trwania choroby,
• niweluje jej symptomy,
• przyspiesza gojenie się zmian,
• zmniejsza ryzyko rozprzestrzeniania się HSV.

Co ważne, produkty na opryszczkę są dostępne w aptekach bez recepty, dzięki czemu kurację można rozpocząć jak najszybciej.

Domowe sposoby na zimno na ustach

Chociaż farmakoterapia to najbardziej sprawdzony i zalecany sposób na opryszczkę, to wiele osób poszukuje domowych sposobów na poradzenie sobie z wirusem HSV. Warto przy tym jednak uważać na wszelkie „dobre rady”, które nie tylko nie gwarantują sukcesu, ale mogą wręcz zaszkodzić.

Jak pozbyć się opryszczki wargowej? Na tak zadanie pytanie wyszukiwarka internetowa zwróci nam mnóstwo odpowiedzi. Możemy m.in. przeczytać, że charakterystyczne wykwity można zlikwidować poprzez smarowanie ich:

• pastą do zębów z fluorem,
• papką na bazie sody oczyszczonej,
• spirytusem,
• mieszanką czosnku, cebuli i miodu,
• naparami z herbaty i ziół,
• sokiem z cytryny,
• octem,
• aloesem,
• różnymi olejkami, np. z drzewa herbacianego, melisy, cynamonu, czy z czarnuszki.

Wiele z wymienionych substancji wykazuje działanie antyseptyczne, czy łagodzące, jednak niekoniecznie zwalczy wirusa HSV. Ich stosowanie może ponadto prowadzić do nadmiernego zmiękczenia lub wysuszenia tkanki, co w efekcie może wywołać dodatkowe podrażnienia, ból, a nawet nadkażenie rany.

Zanim więc sięgniemy po to, co jest dobre na opryszczkę wargową, warto uprzednio skonsultować się z lekarzem.

Należy mieć również na uwadze fakt, że wirusa HSV nie da się raz na zawsze wyeliminować z organizmu i trudno przewiedzieć, czy i kiedy będzie replikował. Można jednak zabezpieczać się przed jego częstymi nawrotami m.in.:

• wzmacniając odporność,
• dbając o odpoczynek i zdrowy sen,
• unikając stresu,
• chroniąc organizm przed zimnem i przegrzaniem,
• stosując się do medycznych zaleceń.

Warto również pamiętać o tym, aby nie narażać się na bliski kontakt z osobą zarażoną, a jeśli sami padliśmy ofiarą wirusa HSV, to postarać się zachować ostrożność i należytą higienę, aby nie rozsiewać patogenu.

Powiązane artykuły:

Co może wywołać opryszczkę >>

Zanim pojawi się opryszczka >>

Blizna po opryszczce - jak jej zapobiec? Metody >>

Autor: Marta Roszkowska
Konsultacja merytoryczna: Lekarz Olga Krupa

Bibliografia:
1. Lesiak A., Narbutt J.: Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej, „Forum Dermatologicum” 2017, tom 3, nr 4, 147–151, Via Medica, ISSN 2451–1501.
2. Figlerowicz M.: Najczęstsze postacie kliniczne zakażeń wywołanych przez wirusy z rodziny Herpesviridae, Przeg. Lek. 2006.
3. Knypl K.: Zakażenie wirusem opryszczki zwykłej u dorosłych, Borgis - Medycyna Rodzinna 3-4/2002.
4. Cieśluk B., Majewska A.: Wirus opryszczki pospolitej typu I (HSV-1) – epidemiologia i kliniczne postacie nietypowych zakażeń, Zakażenia. 2006.
5. Górka E., Młynarczyk-Bonikowska B., Machura P., Majewska A., Dzieciątkowski T., Młynarczyk G., Malejczyk M., Majewski S.: Występowanie wirusów opryszczki typu 1 i 2 w zmianach skórnych i śluzówkowych u chorych z podejrzeniem opryszczki narządów płciowych, MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2016, 68: 57 – 62.
6. Żaba R.: Opryszczka, półpasiec, ospa wietrzna, wydawnictwo Termedia, Poznań 2011, rozdział III.